Czym skorupka za młodu nasiąknie…

Z pewnością każdy z Was zna to powiedzenie “Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci“. Pomimo, że jest ono znane od lat, nie traci na znaczeniu także i dziś. Powiedzenie to oznacza, że przyzwyczajenia i wiedza nabyta w młodości decydują o późniejszych zachowaniach i cechach człowieka jak również preferencjach co do smaków, zapachów czy przyzwyczajeniach w kwestiach odżywiania.
To właśnie wtedy małe dziecko „nasiąka” przyzwyczajeniami czym potem „trąci” w dorosłym życiu. Dlatego na tym etapie rozwoju dziecka tj. do 36 miesiąca życia wpracowanie zasad zdrowego odżywiania odgrywa istotną rolę dla prawidłowego rozwoju dziecka z uwagi na konsekwencje zdrowotne w przyszłości.

1000 dni

Bardzo dużo mówi się na temat żywienia niemowląt w okresie pierwszych 1000 dni życia, ze względu na wyjątkowe potrzeby i wrażliwy organizm maluszków. Podkreślana jest rola i znaczenie karmienia piersią jak również szczegółowo rozpisane są poszczególne etapy rozszerzania diety. Niemniej jednak cały czas niedosyt jest informacji, jak powinno wyglądać odżywianie dzieci w wieku 1-3 lata.

Bo tak jak to w pierwszym roku maluch je wyłącznie mleko i poznaje podstawowe produkty spożywcze, tak później w okresie od 1 do 3 roku życia – z uwagi na dziecięcą ciekawość – prawie wszystko ląduje w buzi malucha. To właśnie na tym etapie rozwoju dziecka kształtują się preferencje smakowe i nawyki żywieniowe. Dbajmy o to, aby były one prawidłowe, bo ma to bardzo istotny wpływ na prawidłowy rozwój dziecka.

Wprowadzenie u najmłodszych zasad prawidłowego i racjonalnego odżywiania pozwoli na uniknięcie w przyszłości chorób takich jak choroby układu sercowo-naczyniowego, insulinooporności a później i cukrzycy typu II oraz otyłości, która u polskich dzieci narasta w wyjątkowo szybkim tempie.

Otyłość dzieci i młodzieży poważnym problemem globalnym

Czy wiesz, że raport WHO, odnoszący się do tempa wzrostu otyłości przewiduje, że w 2025 r.

– ok. 12 milionów dzieci będzie cierpiało na insulinooporność związaną z nieprawidłową tolerancją glukozy,

– 4 miliony zachoruje na cukrzycę typu 2,

–  27 milionów będzie miało nadciśnienie,

– u 38 milionów dojdzie do stłuszczenia wątroby lub nagromadzenia tłuszczu w tym organie?

Dane te są przerażające, biorąc również pod uwagę, że Polska jest niechlubnym liderem w Europie, gdzie już w pierwszych latach życia odsetek polskich dzieci z nieprawidłowo wysoką masą ciała wzrasta z 10 proc. u półrocznych niemowląt do prawie 25 proc. u 3-latków.

Jak prawidłowo powinno wyglądać żywienie dzieci w wielu 1- 3 roku życia?

W 2010 r.  Zespół Ekspertów powołany przez Konsultanta Krajowego ds. Pediatrii opracował zalecenia dotyczące żywienia dzieci zdrowych w wieku 1-3 lata (13 – 36 miesięcy).

W oparciu o nie powstał Dekalog żywienia dzieci w wieku 1 – 3 roku życia, który głosi, że:

1. Należy codziennie spożywać pieczywo i przetwory zbożowe pochodzące z pełnego przemiału zbóż.
2. Należy spożywać codziennie produkty nabiałowe, takie jak mleko (w tym mleko modyfikowane przeznaczone dla dzieci w wieku po niemowlęcym), maślankę, kefir lub jogurt; dla dzieci powyżej 24 miesiąca życia ze zmniejszoną zawartością tłuszczu.
3. Należy codziennie jeść warzywa (w tym warzywa strączkowe) i owoce.
4. Chude mięso czerwone, w tym wędliny, powinny być spożywane nie częściej niż dwa – trzy razy w tygodniu, a jajka kurze w dni, w których nie jest spożywane mięso.
5. Mięso drobiowe powinno być spożywane dwa – trzy razy w tygodniu, zawsze bez skóry.
6. Wskazane jest spożywanie ryb, jeden – dwa razy w tygodniu.
7. Posiłki powinny być przygotowywane z udziałem tłuszczy roślinnych (najlepiej oliwka z oliwek lub olej rzepakowy) z ograniczeniem tłuszczu zwierzęcego.
8. Należy ograniczyć dodatek soli do potraw i produktów spożywczych.
9. Należy ograniczyć spożywanie słodkich napojów i pić czystą wodę.
10. Dziecko powinno codziennie ćwiczyć fizycznie, bawiąc się lub grając przez kilkadziesiąt minut, najlepiej na świeżym powietrzu.

Jako “Pani Witaminka”, mama 4 latka dodała bym tutaj jeszcze kolejny punkt

11 Unikanie słodyczy, które składają się z wyłącznie z cukrów prostych, syropów glukozowo – fruktowych czy oleju palmowego a w ich miejsce zwiększenie liczby warzyw i owoców oraz „zdrowych” przekąsek.

Słodycze

Słodycze pomimo słodkiego smaku nie posiadają żadnych cennych wartości odżywczych a spożywanie ich w nadmiarze może tylko przyśpieszyć i zwiększać statystyki zachorować na choroby, o których mowa
w raporcie WHO…

Tak więc wracając do powiedzenia “czym skorupa za młodu nasiąknie“… dbajmy o to, aby od jak najmłodszych lat “nasiąkła” zdrowymi nawykami u dzieci, zarówno w kwestii żywienia, zdrowego stylu życia czy aktywności fizycznej.

Te wypracowane przyzwyczajenia z wczesnego dzieciństwa zaprocentują, zapewniając prawidłowy rozwój malca, zachowanie zdrowia i sprawności fizycznej oraz witalnej w dorosłym życiu. Pamiętajmy też, że przykład idzie z góry, a my jako rodzice jesteśmy wzorem i inspiracją dla naszych dzieci. Dlatego nasz styl życia odgrywa ogromną w rolę w kształtowaniu zdrowych nawyków u dzieci. 

Źródło:

1. Zalecenia dotyczące żywienia dzieci zdrowych w wieku 1-3 lata (13 – 36 miesięcy) opracowany przez Zespół Ekspertów powołany przez Konsultanta Krajowego ds. Pediatrii
2. https://www.gov.pl/web/gis/otylosc-dzieci-i-mlodziezy-powaznym-problemem-globalnym
3. Otyłość. Choroba nadmiaru – Planuję Długie Życie (planujedlugiezycie.pl)