Koenzym Q10 to składnik często kojarzony z kremami przecizmarszczkowymi jako remedium na upływające lata. Czy jednak oprócz tego wykazuje on pozytywne działanie przy insulinooporności? 

Czym jest koenzym Q10?

Koenzym Q10 to związek, który odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu każdej komórki naszego ciała. Umożliwia on dostarczenie energii do potrzebujących go struktur, tak, aby wszystkie procesy mogły zachodzić prawidłowo.

Działanie konezymu Q10

Oprócz swojego podstawowego działania, koenzym Q10 wykazuje również wiele innych funkcji. Przede wszystkim, ma działanie antyoksydacyjne. Oznacza to, że zmiata wolne rodniki, których nadmiar mógłby przyczynić się do powstania stanu zapalnego. A ze stanem zapalnym związany jest rozwój wielu chorób, w tym również cukrzycy typu 2.

Koenzym Q10 ma dobrze udokumentowane działanie obniżające ryzyko sercowo-naczyniowe. Dlaczego? Otóż pozytywnie wpływa on na poziom cholesterolu – tego ogółem jak i jego frakcji LDL. Badania naukowe wskazują na pozytywny wpływ koenzymu Q10 na ryzyko sercowo-naczyniowe również u pacjentów z cukrzycą typu 2. A jak się okazuje, pacjenci Ci mają zwiększone ryzyko zaburzeń w gospodarce cholesterolowej.

Jednak czy koenzym Q10 to również składnik niezbędny w przypadku insulinooporności?

Insulinooporność a koenzym Q10

Czy suplementacja koenzymu Q10 mogłaby być pomocna również w przypadku insulinooporności?

Okazuje się, że cukrzyca typu 2 i insulinooporność mają wiele wspólnego. Zwiększona oporność tkanek na insuline prowadzi w dłuższym czasie do rozwoju cukrzycy typu 2. Dlatego też zaburzenia gospodarki cholesterolowej mogą dotyczyć pacjentów z insulinoopornością, zwłaszcza tak zwana insulinoopornością wątrobową. Charakterystycznym skutkiem jest:

• podwyższony poziom triglicerydów
• podwyższony poziom cholesterolu frakcji LDL
• obniżony poziom cholesterolu frakcji HDL

Jak się okazuje sytuacji tej winna jest insulinooporność i związany z nią wysoki poziom wolnych kwasów tłuszczowych we krwi.

Co ciekawe, udowodniono, że pacjenci z cukrzycą typu 2 mają zmniejszony poziom w organizmie koenzymu Q10 w porównaniu do innych osób. A przecież koenzym Q10 to silny antyoksydant, który ma działanie chroniące przez zaburzeniami w gospodarce cholesterolowej czy przez stanem zapalnym, tak bliskim insulinooporności.

Jednak co na ten temat mówią badania?

Skutki suplementacji koenzymem Q10 u osób z insulinoopornością

W większości badań koenzym Q10 był podawany w dawkach 100-400mg na dobę przez okres 8-12 tygodni. Głównym suplementacji koenzymem Q10 była poprawa lipidogramu, a więc zmniejszenie poziomu triglicerydów we krwi czy cholesterolu frakcji LDL. W części badań zauważono zmniejszenie wskaźnika insulinooporności HOMA-IR a także zmniejszenie insulinooporności watrobowej.

W jednym z badań wskazano, że koenzym Q10 może wzmacniać działanie leków przeciwcukrzycowych i w ten sposób pozytywnie wpływac na poziom glukozy czy insuliny we krwi.

Podsumowanie

Podsumowując, koenzym Q10 choć nie ma silnie udokumentowanego działania obniżającego stężenie insuliny czy glukozy we krwi to wykazuje silne działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Dodatkowo pozytywnie wpływa na poziom cholesterolu we krwi, co jest istotne przy częstych zaburzeniach lipidogramu u osób z zaburzoną tolerancją glukozy. Suplementacja tym składnikiem wydaje się być zasadna w przypadku insulinooporności, zwłaszcza wątrobowej, której towarzyszą nieprawidłowe poziomy cholesterolu.

Bibliografia

1. Fallah M. i wsp., Clinical trial of the effects of coenzyme Q10 supplementation on glycemic control and markers of lipid profiles in diabetic hemodialysis patients, Int Urol Nephrol 2018, 50(11):2073-2079
2. Raygan F. i wsp., The effects of coenzyme Q10 administration on glucose homeostasis parameters, lipid profiles, biomarkers of inflammation and oxidative stress in patients with metabolic syndrome, Eur J Nutr 2016, 55(8): 2357-2364
3. Gholnari T. i wsp., The Effects of Coenzyme Q10 Supplementation on Glucose Metabolism, Lipid Profiles, Inflammation, and Oxidative Stress in Patients With Diabetic Nephropathy: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial, J Am Coll Nutr 2018, 37(3):188-193
4. Dludla P. V. i wsp., The impact of coenzyme Q10 on metabolic and cardiovascular disease profiles in diabetic patients: A systematic review and meta‐analysis of randomized controlled trials, Endocrinol Diabetes Metab 2020, 3(2): e00118
5. Amin M.M. i wsp., Novel CoQ10 antidiabetic mechanisms underlie its positive effect: modulation of insulin and adiponectine receptors, Tyrosine kinase, PI3K, glucose transporters, sRAGE and visfatin in insulin resistant/diabetic rats, PloS One 2014, 9(2): e89169
6. Zhang S. i wsp., Effectiveness of Coenzyme Q10 Supplementation for Type 2 Diabetes Mellitus: A Systematic Review and Meta-Analysis, Int J Endocrinol 2018, 2018: 6484839
7. Yoo J. I wsp., Effect of Coenzyme Q10 on Insulin Resistance in Korean Patients with Prediabetes: A Pilot Single-Center, Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Study, Biomed Res Int. 2018, 2018: 1613247
8. Kuhlman A.B. i wsp., Coenzyme Q10 does not improve peripheral insulin sensitivity in statin-treated men and women: the LIFESTAT study, Appl Physiol Nutr Metab. 2019, 44(5):485-492