Analizator składu ciała to przydatne narzędzie pracy dla dietetyków i coraz częściej psychodietetyków. Pozwala on na dokładne określenie składu ciała pacjenta, co umożliwia dostosowanie indywidualnej diety oraz planu treningowego. Dzięki analizatorom można określić zawartość w organizmie tkanki tłuszczowej, mięśniowej oraz wody. Wspomagają one także monitorowanie postępów w procesie odchudzania lub budowania masy mięśniowej.
Jak wybrać właściwy analizator składu ciała do swojego gabinetu?
Zastanawiając się nad zakupem analizatora składu ciała, porównujemy modele różnych firm, czasem nie wiedząc dokładnie co wybrać, jaki sprzęt będzie dla nas najbardziej korzystny i funkcjonalny w codziennej pracy.
W ostatnich latach urządzenia wykorzystujące metodę bioimpedancji elektrycznej stały się jednymi z najbardziej popularnych i wygodnych sposobów pomiaru składu ciała ze względu na szybkość, nieinwazyjność i dokładność badania. Aktualnie na rynku znajduje się wiele modeli analizatorów składu ciała a koszt ich zakupu jest bardzo zróżnicowany.
Zasadniczo wszystkie urządzenia BIA działają przy użyciu tej samej metody: przepływu przez organizm człowieka prądu elektrycznego o niskim natężeniu. Przepływając przez organizm prąd „napotyka” na opór z powodu różnic w zawartości wody (np. tkanki tłuszczowej lub mięśniowej) – i to właśnie ten opór tkanek jest badany. Informacje te są następnie analizowane i przekładane na użyteczne dane wyjściowe, takie jak na przykład procentowa zawartość tkanki tłuszczowej czy też beztłuszczowa masa ciała badanego.
Jeśli więc każde urządzenie korzysta z tej samej metody, dlaczego istnieje taki przedział cenowy?
Wszystkie urządzenia BIA do pomiaru składu ciała wykorzystują co najmniej jeden rodzaj częstotliwości prądu elektrycznego o niskim natężeniu (50 kHz). Niestety jedna częstotliwość nie jest w stanie dokładnie określić zmian w całkowitej objętości wody w organizmie badanego.
Pierwszą rzeczą, którą powinieneś sprawdzić porównując urządzenia BIA, jest ilość częstotliwości prądu, które są wykorzystywane do pomiaru.
Dlaczego to tak ważne?
Urządzenia korzystające z wielu częstotliwości prądu okazują się zdecydowanie bardziej precyzyjne. Analizator składu ciała mierzy rezystancję – dokładniej określaną jako „impedancja” – gdy prąd przepływa przez organizm. Podczas badania, woda w organizmie stanowi naturalny „opór” dla przepływającego prądu. To zjawisko nazywane jest rezystancją. Gdy prąd napotka barierę ściany komórkowej, powoduje ona „opóźnienie” spowodowane przez gromadzenie wystarczającej ilości energii prądu potrzebnej aby „przejść” przez ścianę komórki. To krótkie „opóźnienie czasowe” nazywa się reaktancją. Impedancja jest kombinacją tych dwóch wartości.
Niższe częstotliwości prądu nie mają wystarczającej ilości energii, aby z łatwością „przejść” przez ściany komórkowe, dlatego często podążają łatwiejszą ścieżką, przemieszczając się wokół komórek. Oznacza to, że niższe częstotliwości lepiej nadają się do pomiaru wody pozakomórkowej. I odwrotnie, wyższe częstotliwości lepiej nadają się do przenikania ścian komórkowych i mogą mierzyć zarówno zawartość wody wewnątrz, jak i zewnątrzkomórkowej.
W praktyce najlepiej sprawdzają się urządzenia wykorzystujące co najmniej dwie częstotliwości prądu – niższą oraz wyższą.
Im większą ilość częstotliwości proponuje nam dany analizator tym lepiej.
Na tej podstawie urządzenie jest w stanie dokładniej i bardziej precyzyjnie zebrać informacje wymagane do pomiaru całkowitej zawartości wody w organizmie oraz innych parametrów opisujących skład ciała.
Po drugie, sprawdź jakie parametry bada urządzenie?
Analizatory składu ciała mogą różnić się między sobą rodzajem parametrów określanych w momencie badania.
Niektóre urządzenia oceniają jedynie procentową zawartość tkanki tłuszczowej, podczas gdy inne mogą dostarczyć dużo bardziej specjalistycznych danych takich jak masa komórkowa czy kąt fazowy. Zazwyczaj im wyższa jakość urządzenia BIA, tym bardziej kompleksowe i rzetelne informacje oraz większa ilość badanych parametrów. Oprócz zawartości w organizmie tkanki tłuszczowej (trzewnej oraz ogólnej podanej w kilogramach i procentach) innymi bardzo ważnymi parametrami, które oceniają urządzenia BIA są między innymi:
- masa mięśni szkieletowych – bardzo istotny parametr pod względem monitorowania zmian związanych z podejmowanym wysiłkiem fizycznym oraz zastosowaną zmianą sposobu żywienia
- analiza zawartości wody zewnątrz i wewnątrzkomórkowej – pozwala określić występowanie obrzęków w organizmie badanego a co za tym idzie wskazać kierunek konieczności wykonania np. dodatkowych, specjalistycznych badań
- kąt fazowy – jest wynikiem zależności między składowymi – reaktancją, rezystancją i impedancją. Umożliwia uzyskanie wyobrażenia o integralności ścian komórkowych, co przekłada się na ich zdolność do zatrzymywania wody. Ma to wpływ na ogólny stan zdrowia.
Po trzecie: Ustal co analizator mierzy a co szacuje!
Masa ciała
Wszystkie analizatory BIA wymagają podstawowej informacji, jaką jest masa ciała badanego. Z tego powodu wiele takich urządzeń ma postać wag łazienkowych (określają one masę ciała i na tej podstawie szacują skład ciała – ich wiarygodność jest niewielka). Technologia BIA jest wykorzystywana również w urządzeniach przenośnych umożliwiających badanie tylko i wyłącznie poprzez trzymanie w dłoniach rączek podręcznego urządzenia. Tego typu urządzenia wymagają ręcznego wprowadzenia wartości masy ciała badanego – ich wiarygodność również jest bardzo niewielka. Dodatkowo w tym przypadku problem stanowić może zaniżenie lub zawyżenie masy ciała przez osobę badaną – gdy dane wprowadzane są do analizatora.
Aby wynik analizy był jak najbardziej wiarygodny, masa ciała powinna być określona bezpośrednio przed testem lub w jego czasie (co zapewnione jest w analizatorach dobrej jakości).
Impedancja dla części czy całego ciała?
Wiele urządzeń BIA skonstruowanych jest tak, że mierzy impedancję jedynie dla pewnej części ciała, a wyniki dla tej sekcji są wykorzystywane do oszacowania analizy całego organizmu badanego.
Przed wyborem urządzenia BIA należy sprawdzić, co dokładnie urządzenie bada a co szacuje. Wspomniane wagi domowe działają poprzez przesyłanie prądu jedynie przez obie kończyny dolne (impedancja jest mierzona tylko dla nóg). Aby obliczyć górną część ciała, urządzenie przyjmuje założenia dotyczące składu ciała na podstawie budowy kończyn dolnych.
Przenośne urządzenia, w których osoba badana w dłoniach trzyma elektrody oceniają jedynie impedancję ramion i górnej części ciała. Analogicznie do obliczenia składu kończyn dolnych, tego typu urządzenia szacują ogólny skład ciała na podstawie uzyskanych wyników. Tego typu urządzenia mierzące impedancję tylko dla części ciała nie uwzględniają dysproporcji oraz braku równowagi w kończynach, zwiększonym umięśnieniu czy nadmiernym otłuszczeniu organizmu.
Istnieją jednak analizatory składu ciała, które wykorzystują technologię bezpośredniego, segmentalnego badania z wykorzystaniem multiczęstotliwości prądu (Direct Segmental Multifrequency- BIA,w skrócie DSM-BIA). Urządzenia te pozwalają na badanie każdego z pięciu segmentów (dwóch kończyn górnych, dwóch kończyn dolnych oraz tułowia), zwiększając tym samym dokładność oraz powtarzalność każdego badania. Do takich urządzeń należy InBody.
Każdy z pięciu segmentów organizmu jest analizowany niezależnie i na tej podstawie powstaje wynik opisujący skład całego organizmu. Zastosowanie takiej technologii w analizatorach składu ciała InBody pozwala na największą dokładność potwierdzoną niezależnymi badaniami.
W porównaniu z innymi metodami analizy składu ciała za pomocą bioimpedancji elektrycznej, DSM-BIA oferuje wyniki oparte na bezpośrednich pomiarach, bez korzystania z szacunków w celu kompensacji obszarów, które nie zostały bezpośrednio zbadane.
Dodatkowo
W zależności od grupy pacjentów, z którymi będziesz pracować, możesz sprawdzić również czy analizator ma możliwość wykonania pomiaru dla:
- dzieci (od jakiego wieku i czy posiada odpowiedni arkusz wyników z siatką centylową),
- osób z otyłością olbrzymią (sprawdź maksymalną dopuszczalną masę ciała osoby badanej)
- osób niepełnosprawnych (dla których pomiar musi być wykonany w pozycji siedzącej lub leżącej).
A jeśli jesteś lub planujesz być dietetykiem mobilnym, upewnij się, że dany analizator można przewozić (zwróć uwagę czy posiada zintegrowaną mini drukarkę termalną, dzięki której możesz zrobić wydruk badania w dowolnym miejscu).
Podsumowując
Podczas wyboru analizatora składu ciała BIA należy wziąć pod uwagę wiele ważnych informacji, które opisane zostały w tekście a podejmując ostateczną decyzję, należy pamiętać, że dokładność badań wzrasta w przypadku urządzeń wykorzystujących wiele częstotliwości prądu. Warto więc wybrać urządzenie z co najmniej dwoma częstotliwościami do przeprowadzania wiarygodnych pomiarów. Skład ciała możemy analizować dokładniej (i na tej podstawie wiedzieć więcej) uzyskując więcej wyników w badaniu a to dają nam specjalistyczne, medyczne analizatory składu ciała. Należy zwrócić uwagę również na to co urządzenie bada, a co szacuje. Jeśli ważna jest dla Ciebie dokładność, wybierz analizator wykorzystujący technologię badania pięciu segmentów organizmu.
Więcej o analizatorach składu ciała: inbodypoland.pl
Artykuł sponsorowany
