Otyłość jest znana od lat. Na Międzynarodowej Liście Chorób i Problemów Zdrowotnych Organizacji Zdrowia (WHO) znalazła się dopiero w 1966 r. oznaczona kodem E66. Bardzo szybko została uznana chorobą cywilizacyjną – jedną z najgroźniejszych i niezwykle skomplikowanych. Obecnie mamy do czynienia z pandemią otyłości, o czym świadczyć może rosnąca liczba osób otyłych na całym świecie, która od 1975 r. wzrosła prawie trzykrotnie.
Jaka jest przyczyna?
WHO definiuje otyłość u dorosłych jako BMI większe lub równe 30 kg/m2 (BMI 30), nadwagę jako BMI większe lub równe 25 kg/m2 (BMI 25). U dzieci nadwaga i otyłość bazują na relacji masy ciała i wzrostu (dla dzieci w wieku poniżej 5 lat) oraz na relacji BMI i wieku dla dzieci w wieku 5-19 lat.
W rzeczywistości współczesna nauka nie zna w pełni przyczyn rozwoju otyłości. Znanych jest wiele czynników ryzyka rozwoju tej choroby. Niewątpliwie na predyspozycje do jej wystąpienia nakładają się realia współczesnego świata: wysoko przetworzona i bogato-energetyczna żywność, ciągły stres i pośpiech, ograniczona aktywność fizyczna i zapewne jeszcze wiele innych. Niemniej, należy zwrócić uwagę na fakt, że choroba ta dotyczy często także osób posiadających specjalistyczną wiedzę w tym zakresie: dietetyków, psychologów, lekarzy co jednoznacznie przemawia za tym, że niejednokrotnie nie jesteśmy w stanie zapobiec jej rozwojowi.
Kluczem do rozpoczęcia leczenia jest świadomość, że otyłość to choroba, którą trzeba leczyć, ponieważ zagraża życiu. Osoba chorująca na otyłość powinna trafić do lekarza, który postawi rozpoznanie. Leczenie otyłości wymaga bardzo często współpracy lekarzy wielu specjalności. Wskazane jest także wsparcie procesu terapeutycznego przez dietetyka w zakresie edukacji żywieniowej, a także psychologa i niejednokrotnie fizjoterapeuty. Powszechna opinia, że w przypadku otyłości zmiana nawyków żywieniowych oraz wzrost aktywności fizycznej będą wystarczające bywa błędna i często nie przekłada się na osiągnięcie celu terapeutycznego. Dlatego tak ważne jest, aby odpowiednie leczenie prowadzone było przez lekarzy z doświadczeniem w leczeniu otyłości.
Leczenie zachowawcze
Leczenie zachowawcze to zespół wszystkich metod leczenia, które nie wymagają interwencji chirurgicznej. Włączamy w to leczenie farmakologiczne, ale także styl życia, fizjoterapię czy terapię zajęciową oraz psyhcoterapię. Otyłość wymaga kompleksowej terapii, dlatego ważne jest, aby w ramach leczenia zachowawczego, w porozumieniu z zespołem ekspertów, ustalić plan leczenia. Dietetyk pomoże ustalić dzienną ilość kalorii i odpowiedni skład produktów odżywczych dla osoby z nadwagą lub otyłością. Fizjoterapeuta dobierze rodzaj i intensywność aktywności ruchowej, która powinna być indywidualnie dopasowana do stopnia zaawansowania otyłości, stanu zdrowia i kondycji fizycznej chorego. Ważnym elementem leczenia zachowawczego otyłości jest leczenie farmakologiczne.
O chorobie opowiada w wideo prof. Paweł Bogdański, obesitolog.
Leczenie farmakologiczne
Wprowadzenie zdrowych modyfikacji do stylu życia u pacjentów chorych na otyłość bardzo często jest wystarczające dla osiągnięcia celu terapeutycznego. Dlatego warto wtedy, w porozumieniu z lekarzem, wspomóc się wybranymi, skutecznymi lekami. Obecnie na polskim rynku dostępne są trzy leki ułatwiające redukcję masy ciała.
- Zapytaj lekarza o dostępne metody leczenia otyłości.
Leczenie chirurgiczne
Chirurgia bariatryczna jest ważną i integralną częścią całościowego leczenia chorych z otyłością olbrzymią. Do operacji kwalifikowani są chorzy na otyłość III stopnia (BMI 40+) lub otyłość II stopnia (BMI 35,0 – 39,9), u których doszło już do powikłań otyłości, np. cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego lub choroby zwyrodnieniowej stawów.
Obecnie w Polsce wykonuje się trzy rodzaje operacji bariatrycznych:
- Rękawowa resekcja żołądka (sleeve gastrectomy)
- Wyłączenie żołądkowe (gastric by-pass)
- Opaska żołądkowa (gastric banding)
Celem każdej z tych operacji nie jest wbrew pozorom ograniczenie objętości żołądka, ale przede wszystkim wyłączenie z działania tej części żołądka, w której produkowana jest grelina, czyli tzw. hormon głodu oraz przywrócenie poposiłkowego wydzielania GLP-1 dającego nam uczucie sytości. Powyższe operacje są refundowane przez NFZ.
O leczeniu chirurgicznym dowiecie się Państwo z wideo, w którym wypowiada się jeden z najlepszych polskich bariatrów, prof. Mariusz Wyleżoł:
Zabiegi wyszczuplające to nie chirurgia bariatryczna!
Lipo-suction, czyli odsysanie tłuszczu, masaż limfatyczny, GUAM, odchudzanie termiczne, ultradźwięki i inne zabiegi wyszczuplające pomagają zredukować tkankę tłuszczową, uelastyczniają skórę, modelują sylwetkę i ujędrniają mięśnie, dlatego pomogą osobom z niewielką nadwagą uzyskać lepszy wygląd, ale nie są rozwiązaniem na leczenie znaczącej nadwagi i otyłości.
Więcej o leczeniu otyłości możecie Państwo przeczytać na stronie: ootylosci.pl